Techniki manipulacji, czyli jak sterować innymi ludźmi. Czy manipulacja jest etyczna?

W tym artykule:

1. Techniki manipulacji, czyli jak manipulować ludźmi?
2. Sztuka manipulacji: 5 kroków
3. Manipulacja psychologiczna – przykłady
4. Metody i rodzaje: co musisz wiedzieć o manipulacji?
5. Czy manipulowanie innymi jest etyczne?

Techniki manipulacji, czyli jak manipulować ludźmi?

Manipulacja (łac. manipulatio – manewr, fortel, podstęp) jest formą wywierania wpływu na zachowania, postawę, wybory lub decyzje jednostek lub grup, aby te nieświadomie i całkowicie z własnej woli realizowały cele manipulatora. Techniki manipulacji wykorzystują: umiejętność zarządzania innymi, znajomość zasad dowodzenia i prowadzenia negocjacji, które mają służyć skłonieniu partnera do zmiany zdania lub postępowania. Zazwyczaj osoby poddane manipulacji nie są jej świadome i postępują w sposób, który w przyszłości może okazać się dla nich niekorzystny. Wiedzione bodźcami psychologicznymi, podświadomie podejmują decyzje, których w racjonalny i przemyślany sposób by się nie dopuściły. Osoba manipulująca kierująca się własnym dobrem i dla osiągnięcia swoich celów naraża innych na szkodę. Cele manipulatora mogą mieć podłoże:

• marketingowe,
• ekonomiczne,
• społeczne,
• polityczne.

Manipulować można zarówno treścią, jak i sposobem przekazywania informacji. Manipulację językową najczęściej stosuje się w działaniach propagandowych. Wykorzystywanie bodźców zapachowych, smakowych i głosowych jest domeną manipulacji w marketingu. Gesty najczęściej wykorzystuje się w kontaktach personalnych. Techniki wywierania wpływu ogólnie postrzegane są przez społeczeństwo jako zachowanie nieetyczne i pozbawione moralności. Pomimo to są powszechnie wykorzystywanym narzędziem przez polityków, handlowców, marketingowców i negocjatorów. Nie zawsze sam obiekt manipulacji jest bezpośrednim celem manipulatora. Zdarza się, że jest on jedynie narzędziem dla osiągnięcia ostatecznego wyniku określonego działania. Przykładem może być podburzona opinia społeczna, która wykaże się brakiem tolerancji wobec innych nacji, religii lub opcji politycznych.

„Metoda szeptu” robi furorę na TikToku. Podobno pozwala rozkochać w sobie dowolną osobę

Manifestacje „metodą szeptu” to najgorętszy hit z TikToka. Dzięki niej twój crush totalnie straci dla ciebie głowę – twierdzą osoby, które zaświadczają o jej fenomenalnym działaniu. Naprawdę „szept miłości” może sprawić, że twój eks do ciebie napisze i będzie cię błagał o powrót?

Sztuka manipulacji: 5 kroków

Odpowiedzi na pytanie: „Jak manipulować ludźmi?” nie trzeba długo szukać. Istnieje szereg technik i przypisanych do nich zasad manipulacji, które wykazują bardzo duże udziały skuteczności. Powszechnie znane jest tak zwane prawo odwzajemnienia. Mówi ono o występowaniu wewnętrznego przymusu do odwdzięczania się za otrzymane dobro czy przysługę. Zależność ta wykorzystywana jest powszechnie przez manipulantów i została określona „regułą wzajemności”. Ludzie odczuwają wewnętrzną potrzebę odwzajemniania się innym, oddawania im otrzymanych przysług. Z natury nie lubimy czuć się dłużni. Jesteśmy wychowywani w kulturze uczciwości i moralności, która wymusza na nas poczucie sprawiedliwości. W związku z tym czujemy, iż sprawiedliwym będzie zaprosić kolegę na swoje urodziny, gdy uprzednio uczestniczyliśmy w jego.

Kiedy w supermarkecie skorzystamy z próbki oferowanej przez hostessę, czujemy się zobligowani do zakupu skosztowanego produktu. Kiedy pomaga nam znajomy w naprawie samochodu i nie pobiera od nas zapłaty, odczuwamy wobec niego dług wdzięczności. Zachowania tego typu wynikają z głęboko zakorzenionego w ludzkiej psychice i podsycanego przez zasady kulturalne silnego poczucia zobowiązania. Prowadzi ono do sytuacji, kiedy godzimy się spełnić czyjąś prośbę jedynie dlatego, iż czujemy się do tego zobligowani. Co gorsza – robimy to nawet wówczas, gdy nie do końca utożsamiamy się z naszym postępowaniem i kiedy podejmowana przez nas decyzja jest zła lub będzie wiązała się dla nas z negatywnymi konsekwencjami. Wystarczy więc oddać komuś drobną przysługę lub podarować niewielki upominek, aby w przyszłości móc liczyć na wzajemność.

Jak rozkochać w sobie osobę, która ci się podoba? 7 psychologicznych trików, które działają

Od miesięcy do kogoś wzdychasz i nie masz pomysłu, jak sprawić, by ten ktoś wzdychał do ciebie? Mamy kilka wskazówek, które pomogą ci rozkochać w sobie crusha/ sympatię. Może niektóre wydają się niedorzeczne, ale obiecujemy: w tym szaleństwie jest metoda, która zawsze działa.

Kolejnym krokiem, który przybliży nas do osiągnięcia własnych celów, jest skorzystanie z reguły zaangażowania i konsekwencji. Mówi ona o tym, iż ludzie są bardziej skłonni podążać za działaniami, w które wcześniej się zaangażowali. Ludzie negatywnie postrzegają brak konsekwencji w działaniu, dlatego, często w sprzeczności z własnymi uczuciami, dążą do zgodności swoich działań z podjętą wcześniej decyzją. Z uwagi na społeczne oraz kulturowe wzorce ludzie starają się konsekwentnie trzymać swoich wyborów, nawet tych, które w dłuższej perspektywie okazują się być niepożądane w skutkach. Staramy się być słowni, więc nie wycofujemy się z raz danego słowa. Na tej zasadzie opierają się uliczni naciągacze, działający pod przykrywką celów charytatywnych. Trzecim sposobem na zmanipulowanie innych osób jest wykorzystanie społecznego dowodu słuszności. Ludzie z natury są jednostkami społecznymi i nie lubią być wyalienowani, dlatego chętnie podążają za większą grupą, naśladując jej postępowanie i powielając jej myślenie. Ogólni przyjęło się myśleć, iż głos większości jest jedynym słusznym.

Kolejną technikę manipulacji stanowi reguła lubienia i sympatii. Ludzie są bardziej skłonni ulegać perswazji osób, które darzą sympatią. Samo uczucie lubienia ma swoje korzenie w dostrzeganiu podobieństw. Nie lubimy się odróżniać, łatwiej znaleźć nam kontakt z osobami, które są w jakiejś mierze do nas podobne, mają takie same zainteresowania, problemy, marzenia lub pracę. Dowiedziono, iż manipulatorzy, którzy usiłują się upodobnić do obiektów swoich działań, osiągają najlepsze wyniki. Wystarczy podobny ubiór, sposób mówienia i gestykulacji. Taka osoba budzi większe zaufanie. Podobną rolę odgrywają komplementy i wszelkie dowody uznania. Następnym krokiem dla osiągnięcia wysokiego poziomu w sztuce manipulowania ludźmi jest opanowanie reguły autorytetu. Zdecydowanie chętniej ulegamy sugestiom osób, które uznajemy za mądrzejsze od siebie. Najsilniejszą moc oddziaływania mają osoby powszechnie znane lub wykonujące zawody uznawane za godne zaufania:

• służby mundurowe,
• eksperci,
• politycy,
• lekarze,
• prawnicy.

Love bombing, czyli niebezpieczna technika manipulacji w związku. Na czym polega? Jak się przed tym bronić?

Komplementy, czułe gesty, drogie prezenty – brzmi niewinnie, ale w rzeczywistości może chodzić o przemoc psychiczną. Tłumaczymy, czym jest love bombing i jak się przed nim bronić.

Manipulacja psychologiczna – przykłady

Manipulacja psychologiczna to rodzaj wpływu społecznego, który ma na celu zmianę zachowania lub postrzegania osoby poprzez wykorzystanie pośrednich, podstępnych i pokrętnych metod. Psychologia manipulacji jest tym skuteczniejsza, im wyższa podatność odbiorcy na atak ze strony manipulanta. Zdecydowanie łatwiej wykorzystać osoby nieświadome niecnych intencji nadawcy. Wśród technik manipulacji psychologicznej możemy znaleźć:

• kłamstwo, w którym manipulant ucieka się do przedstawiania rzeczywistości i faktów w sposób niezgodny z prawdą,
• zaprzeczenie lub udawanie niewinności – przykładem może być udawanie niewinności przez manipulanta,
• racjonalizację – stosowanie wymówek i używanie pozornie rozumowych argumentów: „Gdybym tego nie zrobił, to mogłoby się wydarzyć coś gorszego”.
• umniejszanie – poddawanie pod wątpliwość wagi niewłaściwego czynu lub kłamstwa: „To tylko żart! Jesteś przewrażliwiony!”,
• odwracanie uwagi – unikanie odpowiedzi na pytanie, zmienianie tematu, odbijanie piłeczki,
• zastraszanie – wykorzystywanie szantażu, dominującej pozycji, gniewu, krzyku,
• wzbudzanie poczucia winy.

Love eye trick – TikTok podpowiada, jak rozkochać spojrzeniem. „Działa jak zaklęcie” – twierdzą użytkownicy

Czy jedno spojrzenie może spowodować, że twój crush się w tobie zakocha? Tiktokerka Sophie-Rose Lloyd przekonuje, że tak, wystarczy zastosować  tzw. love eye trick. Nagranie z miejsca stało się wiralem. O co chodzi? Wyjaśniamy.

Metody i rodzaje: co musisz wiedzieć o manipulacji?

Metody manipulacji wykorzystują różnego rodzaju środki oddziaływania na postępowanie odbiorców przekazu. Najczęściej zalicza się do nich:

• aktywne techniki psychologiczne,
• wykorzystanie bodźców dźwiękowych, wzrokowych, dotykowych lub zapachowych,
• składanie obietnic bez pokrycia,
• wykorzystywanie pozycji społecznej lub zawodowej,
• oddziaływanie na słabe punkty odbiorców,
• wykorzystywanie nieuwagi i usypianie czujności odbiorcy,
• nie pozostawianie możliwości wyboru,
• zdobywanie sympatii manipulowanego,
• wzbudzanie zaufania w manipulowanym,
• sprawianie wrażenia niedostępności,
• budowanie uczucia bycia dłużnym lub wdzięcznym poprzez podkreślanie rozmiaru wyświadczonej przysługi,
• posługiwanie się autorytetami.

Kolejnymi sposoby manipulacji, powszechnie stosowanymi w dzisiejszym świecie są:

• zmiana otoczenia – rozmówca czuje się mniej pewnie w nowym otoczeniu i jest skłonny do większych negocjacji,
• naśladowanie języka ciała innych ludzi – występuje powszechna tendencja do lubienia osób, które są do nas posobne,
• szybka mowa – daje rozmówcy mniej czasu na zastanowienie się, przemyślenie zaproponowanej oferty,
• wykorzystywanie zmęczenia – rozmówcy są bardziej skłonni do pomocy, kiedy są zmęczeni,
• skupienie na cechach, które są pożądane dla oponenta.

Daj sobie pomóc, czyli kiedy i po co iść na terapię

Jeśli chociaż jedna osoba, która przeczyta ten tekst, pomyśli o sobie z czułością i zdecyduje się na spotkanie ze specjalistą czy specjalistką, to warto go pisać. Z własnego doświadczenia wiem, że proces poznawania siebie, swoich emocji – pozytywnych, jak i tych negatywnych – oraz zrozumienia własnych potrzeb, lęków i pragnień wymaga pracy, czasu oraz morza cierpliwości. Poproszenie o pomoc to nie wstyd! To nasze prawo! To nasza siła! I trzeba to podkreślać na każdym kroku!

Czy manipulowanie innymi jest etyczne?

Manipulacja i podświadome wywieranie wpływu na zachowania oraz decyzje podejmowane przez innych ludzi wzbudzają wiele kontrowersji i jest przedmiotem wielu dyskusji. Nie można jednak jednoznacznie określić, czy narzędzie to jest dobre, czy złe. Wszystko bowiem zależy od celu, w którym zostanie użyte. Ludzie codziennie oddziaływają na siebie nawzajem. Każdy kontakt z drugą osobą: rozmowa, negocjacja, kłótnia czy mediacja jest próbą przekonania innych do swoich racji. W tym celu służą techniki manipulacji. Jeśli sposoby manipulacji nie są bezpośrednio wymierzone w drugą osobę, jeśli nie planuje się jej krzywdy i nie chce się jej narazić na stratę, nie można mówić o postępowaniu nieetycznym, a tym bardziej o niemoralnym. Jednak manipulacja w sposób świadomy, wykorzystująca czyjąś naiwność, niedojrzałość, łatwowierność, sytuację ekonomiczną lub impulsywność i z góry nastawiona w kierunku osiągnięcia niecnych celów, nie jest właściwa i jako taka powinna budzić wątpliwości.

Dysonans poznawczy – czym jest? Wyjaśniamy różnicę pomiędzy dysonansem poznawczym a manipulacją

Dysonans poznawczy to nieprzyjemny stan, gdy postawy nie są zgodne z twoimi przekonaniami. Co wywołuje dysonans poznawczy i jak go redukować?