Dieta lekkostrawna – na czym polega, jadłospis, przepisy, efekty
Dieta lekkostrawna polega na odpowiednim dobieraniu oraz przyrządzaniu posiłków, aby nie obciążały układu pokarmowego i jednocześnie dostarczyły wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz mineralnych. Zalecana jest w szczególności osobom po przeżytych zabiegach operacyjnych, zatruciach lub osobom starszym. Ostatnio cieszy się coraz wyższą popularnością wśród osób planujących redukcję masy ciała. Na czym polega dieta lekkostrawna? Jakie są przeciwwskazania dla jej zastosowania? Jak mógłby wyglądać przykładowy tygodniowy jadłospis? Ile można schudnąć po miesiącu stosowania się do zaleceń diety łatwostrawnej?
- Redakcja
W tym artykule:
- Dieta lekkostrawna – na czym polega?
- Dieta lekkostrawna - w jaki sposób przygotowywać posiłki?
- Dieta lekkostrawna - co jeść, a czego należy unikać?
- Dieta lekkostrawna – przeciwwskazania
- Dieta lekkostrawna – przykładowy jadłospis
- Dieta lekkostrawna – ile można schudnąć w ciągu miesiąca?
Dieta lekkostrawna – na czym polega?
Pierwszą zasadą diety lekkostrawnej jest takie konstruowanie posiłków, aby te dostarczały taką samą ilość energii i składników odżywczych, jak w przypadku osób pozostających na tradycyjnej diecie, ale aby posiłki te były modyfikowane w sposób, który umożliwia łatwiejsze ich przetrawienie. Ogólną zasadą jest wykluczenie z diety produktów bogatych w błonnik pokarmowy, wzdymających i nasączonych tłuszczem. Należy ograniczyć również stosowanie ostrych przypraw, soli, pieprzu, octu i ostrej papryki.
Dieta lekkostrawna stosowana jest najczęściej w wyniku zalecenia medycznego w przypadkach:
- chorób żołądka i jelit,
- chorób przyzębia,
- nowotworów przewodu pokarmowego,
- w okresie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych,
- chorób infekcyjnych z gorączką w przebiegu,
- żywienia osób w podeszłym wieku.
Błonnik pokarmowy w wyniku połączenia z wodą ma zdolność pęcznienia i zalegania w przewodzie pokarmowym oraz żołądku, co daje uczucie sytości i jest mocno pożądane w przebiegu diet odchudzających. Niestety zabieg ten nie jest wskazany w przypadku osób cierpiących na choroby żołądka oraz jelit. Błonnik ponadto stymuluje procesy fermentacyjne w jelicie grubym, co pozwala na stworzenie odpowiedniego podłoża dla mikroflory bakteryjnej. Wiązanie wody usprawnia wydalenie treści pokarmowej i toksycznych produktów przemiany materii. Te właściwości sprawiają, iż dieta lekkostrawna powinna charakteryzować się występowaniem w codziennym menu minimalnej ilości błonnika pokarmowego. Zaleca się, aby spożywać go w ilości 25 gram na dobę.
Dieta bogatoresztkowa – na czym polega? Znamy zasady diety bogatoresztkowej >>>
Dieta lekkostrawna - w jaki sposób przygotowywać posiłki?
Aby błonnik był lepiej przyswojony przez organizm człowieka, poleca się wybór młodych i delikatnych owoców i warzyw, natomiast te dojrzałe należy obierać ze skórki. Można zjadać produkty zbożowe jedynie o średnim stopniu przemiału, przykładowo: pieczywo pszenne, sucharki i kaszę kuskus. Warzywa oraz owoce gotowane powinny być miękkie, wręcz rozgotowane i pokrojone na drobne kawałki lub przetarte przez sito. Dobrą alternatywę dla surowych warzyw i owoców jedzonych w całości będą stanowić soki i kompoty.
Dieta lekkostrawna charakteryzuje się specyficzną formą przygotowywania posiłków. Potrawy gotowane w wodzie lub na parze, duszone i pieczone w folii, pergaminie lub ceramicznych naczyniach będą znacznie mniej obciążać przewód pokarmowy niż te pieczone, podawane na surowo lub al dente. Wszelkie możliwe potrawy należy miksować, blendować lub rozcierać. Do budyniu i innych mlecznych dań warto dodać ubitą pianę z białek, natomiast do dań mięsnych – namoczoną bułkę. Zabiegi te zmiękczą i rozpulchnią potrawę, co ułatwi jej strawienie. Zupy warto zagęszczać zawiesiną z mleka i mąki lub niewielką ilością masła, oleju bądź mleka. Należy wystrzegać się spożywania tłustych zasmażek z mąki, ponieważ mogą powodować dolegliwości bólowe. Na diecie lekkostrawnej należy unikać przepisów na potrawy smażone, wędzone i peklowane. Charakteryzują się one ciężkostrawnością i długim zaleganiem w żołądku.
Codzienny jadłospis na diecie lekkostrawnej powinien zawierać 4-6 posiłków. Mniejsze posiłki, które będą w racjonalny sposób zbilansowane i spożywane częściej, spowodują mniejszą podaż insuliny, skrócą uczucie głodu i mniej obciążą żołądek. Będą one lepiej wchłonięte i wykorzystane przez organizm. Ostatni posiłek należy zjeść na minimum dwie godziny przed pójściem spać.
Dieta niskowęglowodanowa – na czym polega dieta low carb? Przykładowy jadłospis i efekty
Dieta lekkostrawna - co jeść, a czego należy unikać?
Na liście produktów zalecanych podczas przebiegu diety lekkostrawnej znajdują się:
- tłuszcze: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany, sojowy, słonecznikowy, świeże masło, miękkie margaryny;
- mięso: kurczak i indyk bez skóry, mięso z królika, cielęcina, chude części wołowiny oraz wieprzowiny;
- wędliny: filet, polędwica, schab, szynka;
- ryby morskie chude: pstrąg tęczowy, mintaj, sola, dorsz;
- jaja: na miękko i na twardo, jajecznica, omlet;
- mleko i przetwory mleczne: mleko i ser żółty o obniżonej zawartości tłuszczu, jogurt naturalny, kefir, zsiadłe mleko, maślanka, ser twarogowy chudy lub półtłusty;
- produkty zbożowe: pieczywo jasne i czerstwe pszenne, sucharki, mąka pszenna, kasza jęczmienna, kasza manna, kasza jaglana, drobne makarony jasne, ryż biały, płatki błyskawiczne;
- warzywa i owoce: pieczone, duszone, gotowane, bez skórki i pestek;
- zupy: zupy krem w postaci kleików lub czystych i słabych wywarów;
- napoje: woda niegazowana, lekkie napary z herbaty oraz kawy;
- przyprawy: aromatyczne i łagodne przyprawy ziołowe, np.: tymianek, bazylia, rozmaryn, cynamon, lubczyk, wanilia, majeranek, kaperek i pietruszka;
- sosy: delikatne i o łagodnym smaku, zagęszczone zawiesiną z maki i mleka;
- desery: kompoty, kisiel, musy owocowe, galaretki, biszkopty, ciasto drożdżowe.
Wśród produktów zalecanych do spożycia w ilościach ograniczonych zalicza się:
- orzechy,
- nasiona roślin strączkowych,
- tłuste ryby: łosoś, makrela,
- pieczywo: pszenno-żytnie, żytnie, graham, orkiszowe,
- warzywa: kalafior, brokuły, kalarepa.
W przebiegu diety łatwostrawnej stanowczo odradza się spożywanie:
- tłuszczy: smalec, utwardzony olej palmowy, olej kokosowy, twarde margaryny do pieczenia,
- mięsa: tłusta wieprzowina, np.: schab karkowy, boczek, golonka, słonina, wołowina, baranina, gęś, kaczka;
- wędliny: tłuste wędliny: mielonka, salami, parówki, drobno mielone kiełbasy, pasztetowa, kaszanka, pasztety;
- surowe jaja;
- sushi;
- tatar;
- ryby wędzone i konserwy rybne;
- nasiona roślin strączkowych;
- produkty zbożowe: płatki z dodatkiem czekolady, karmelu, miodu, crunchy, pieczywo cukiernicze, ryż brązowy, ciemny makaron, kasza pęczak, mąka pełnoziarnista;
- warzywa: papryka, rzodkiewka, rzepa, szczypior, kapusta, kukurydza, warzywa konserwowane octem, cebula, czosnek, smażone ziemniaki, frytki;
- owoce: owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, owoce w syropie lub w czekoladzie, dżemy wysokosłodzone, owoce suszone;
- zupy: fasolowa, kapuśniak, zupy zabielane śmietaną, zupy z zasmażkami, zupy w proszku, zupy z kostek rosołowych;
- napoje: mocna kawa i herbata, płynna czekolada, napoje alkoholowe, napoje gazowane;
- przyprawy: ostra papryka, musztarda, majonez, pikle, ocet winny, Vegeta, gorczyca;
- sosy: ostre i na zasmażkach lub tłustych wywarach mięsnych;
- desery: tory, ciasta z kremem, pączki, ciasto francuskie, faworki, batony.
Doskonałym dodatkiem dla diety łatwostrawnej będzie ruch. Usprawnia on przebieg wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Aktywność fizyczna powinna być dobrana do indywidualnych predyspozycji. Zaleca się uprawianie sportów minimum 3 razy w tygodniu.
Dieta lekkostrawna – przeciwwskazania
Zasadniczo nie istnieją wyraźnie przedstawione przeciwwskazania dla diety lekkostrawnej. O ile sposób żywienia nie jest podyktowany stanem zdrowia, jadłospis należy dobierać indywidualnie, z uwzględnieniem oczekiwań i celów. W przypadku diety lekkostrawnej należy szczególną uwagę zwrócić na odpowiedni sposób przygotowywania menu oraz jego właściwe zbilansowanie, ponieważ oczyszczanie, gotowanie, rozdrabnianie i blendowanie posiłków często wiąże się z utratą w nich cennych składników odżywczych oraz witamin. Diety tej zdecydowanie nie poleca się osobom, które lubią produkty smażone i mocno przyprawione. Nie będzie ona również wskazana dla osób dysponujących niewielką ilością czasu.
Dieta lekkostrawna – przykładowy jadłospis
Przepisy na diecie lekkostrawnej powinny być odpowiednio zbilansowane. Przykładowy 5-dniowy jadłospis diety mógłby wyglądać w sposób następujący:
poniedziałek:
- śniadanie: płatki jaglane na mleku z bananami i owocami sezonowymi, zielona herbata;
- drugie śniadanie: pieczywo chrupkie z chudym serem żółtym i wędliną;
- obiad: zupa krem z dyni z grzankami;
- podwieczorek: sałatka owocowa z jogurtem naturalnym;
- kolacja: gotowane na parze piersi z kurczaka z kasza kuskus;
wtorek:
- śniadanie: jajecznica z dwóch jajek z pomidorem bez skórki i chudą szynką, podana z pieczywem chrupkim;
- drugie śniadanie: banan i jabłko bez skórki;
- obiad: pierś z kurczaka gotowana na parze podana z tłuczonymi ziemniakami i surówką z marchewki;
- podwieczorek: 4 kostki gorzkiej czekolady;
- kolacja: zupa krem z soczewicy;
środa:
- śniadanie: dwa jajka na miękko podane z kanapką z jasnego pieczywa z chudą wędliną i warzywami;
- drugie śniadanie: jabłko bez skórki;
- obiad: gulasz wołowy podany na kaszy jaglanej z kminkiem i bazylią;
- podwieczorek: mandarynki;
- kolacja: gotowana marchewka;
czwartek:
- śniadanie: sałatka z pomidorów bez skórki z jajkiem gotowanym i tostem z białego pieczywa i sera żółtego chudego;
- drugie śniadanie: surówka z duszonego selera ze startym jabłkiem i łyżką oleju;
- obiad: risotto z białego, lekko przegotowanego ryżu z warzywami i kurczakiem;
- podwieczorek: koktajl bananowo-truskawkowy na maślance lub jogurcie naturalnym;
- kolacja: kanapka z jasnego pieczywa z chudą wędliną;
piątek:
- śniadanie: kleik ryżowy z duszonym jabłkiem;
- drugie śniadanie: kanapki na waflu ryżowym;
- obiad: gotowany na parze dorsz, młode ziemniaki i warzywa gotowane na parze;
- podwieczorek: jabłko bez skórki;
- kolacja: zapiekanka z makaronu pszennego, marchwi, cukinii, pora i cebuli.
Dieta lekkostrawna – ile można schudnąć w ciągu miesiąca?
Największą zaletą wdrożenia diety lekkostrawnej jest odciążenie układu trawienia i zlikwidowanie lub znaczne zmniejszenie nieprzyjemnych objawów żołądkowo-jelitowych, takich jak: wzdęcia, gazy, biegunki. Z uwagi na fakt, iż dieta wyklucza spożywanie kalorycznych i tłustych dań, można się spodziewać obniżonej podaży kalorycznej. Należy jednak pamiętać, że nie jest to typowa dieta odchudzająca. Często stosowanie się do diety daje jednak możliwość utraty wagi w granicach 3-5 kilogramów miesięcznie.