Arogancja – oznaka pewności siebie czy jej braku? Jak zachowuje się arogancka osoba i o czym to świadczy?
Objawia się nadmiernym poczuciem własnej wartości, brakiem szacunku dla innych ludzi i przekonaniem o własnej wyższości, czyli arogancja w teorii i praktyce. Sprawdźcie, czym jest i dlaczego lepiej trzymać się z dala od osób, które są aroganckie.
- Redakcja
W tym artykule:
- Co to jest arogancja?
- Przykłady aroganckich zachowań – po czym poznać, że spotkasz się z arogantką/arogantem?
- O czym świadczy arogancja?
- Jak nie być arogancką osobą?
- Jak reagować na aroganckie zachowanie?
Arogancja bywa często uważana za przejaw bardzo silnie rozwiniętej pewności siebie, czyli cechy w zasadzie pozytywnej i pożądanej. W rzeczywistości obie te postawy są jednak czymś diametralnie odmiennym, zaś umiejętność ich rozróżniania może nam znacznie ułatwić życie. Jak jest naprawdę? Skąd wiedzieć, że ktoś jest arogancki, a nie pewny siebie? Rozkładamy temat na czynniki pierwsze.
Co to jest arogancja?
Arogancja to zuchwała pewność siebie, połączona z lekceważeniem innych. Człowiek arogancki będzie więc w każdej sytuacji traktował swoje otoczenie z wyższością, pogardzał cudzymi opiniami, dyskredytował osiągnięcia znajomych czy kolegów z pracy. Wszystko to oczywiście z przeświadczeniem, że on sam zdołał już osiągnąć szczyt doskonałości we wszystkich dziedzinach życia.
Trudno zaprzeczyć, że w niektórych środowiskach aroganckie zachowanie spotyka się częściej niż w innych. Może to dotyczyć zwłaszcza pewnych eksponowanych stanowisk firmowych czy też – mówiąc bardziej ogólnie – świata biznesu bądź mediów. Nie oznacza to oczywiście, że „zwykli” ludzie nigdy nie zetkną się w swoim codziennym życiu z postawami takimi jak tupet czy bezczelność. Umiejętność właściwego interpretowania podobnych zachowań oszczędzi nam z pewnością wielu nerwów.
Przykłady aroganckich zachowań – po czym poznać, że spotkasz się z arogantką/arogantem?
Rozpoznanie aroganckiej osoby może być kluczowe w zarządzaniu relacjami i unikaniu negatywnych interakcji. Przedstawiamy kilka przykładów zachowań, które mogą wskazywać na to, że mamy do czynienia z osobą arogancką.
Lekceważenie innych
Arogant często ignoruje lub przerywa innym osobom podczas rozmowy, pokazując brak szacunku. Bagatelizuje lub umniejsza ich osiągnięcia i umiejętności, sugerując, że są mniej wartościowe.
Przesadne poczucie własnej wartości
Osoba arogancka często chwali się swoimi osiągnięciami, talentami czy zasobami, starając się zaimponować innym i udowodnić swoją wyższość. Oczekuje też specjalnego traktowania i uważa, że zasługuje na więcej.
Poniżanie innych
Arogant regularnie krytykuje i ocenia innych, często w sposób, który jest nieuzasadniony lub okrutny. Wykorzystuje sarkazm i złośliwe uwagi, aby ranić innych lub pokazać ich słabości.
Brak empatii
Osoba arogancka nie zwraca uwagi na emocje i potrzeby innych ludzi, koncentrując się wyłącznie na sobie. Rzadko oferuje pomoc innym, a jeśli to robi, to zwykle z nadzieją na uzyskanie czegoś w zamian.
Dominujące zachowanie
Często stara się dominować i kontrolować rozmowy oraz sytuacje, nie dając innym przestrzeni do wyrażenia siebie. Podejmuje decyzje bez konsultacji z innymi, zakładając, że jego sposób myślenia jest zawsze najlepszy.
Reagowanie z gniewem na krytykę
Każda forma krytyki, nawet konstruktywna, wywołuje u aroganta defensywną reakcję, z gniewem i oburzeniem włącznie. Arogant może próbować się zemścić lub zdyskredytować osobę, która odważyła się go skrytykować.
Publiczna manifestacja wyższości
Unika kontaktów z osobami, które uważa za mniej wartościowe, publicznie pokazując, że czuje się lepszy. Często demonstruje również swoje „bogactwo” lub status, aby inni poczuli się gorsi.
O czym świadczy arogancja?
Arogancję kojarzy się często z pewnością siebie. Niektórzy sądzą wręcz, że aroganckie postawy są godne naśladowania – zwłaszcza w dzisiejszym świecie, bardzo wysoko ceniącym przecież własny styl i przebojowość. Psychologowie podkreślają jednak, że pomiędzy arogancją a pewnością siebie nie powinno się w żadnym wypadku stawiać znaku równości. A nawet więcej: że te dwie postawy są w istocie przeciwstawne.
W czym zatem tkwi różnica? Pewność siebie to cecha pozytywna; przejawianie jej świadczy o tym, że dana osoba potrafi spojrzeć realistycznie na własne możliwości, posiada także dogłębną świadomość zalet i wad swojego charakteru. Nie boi się krytyki ze strony innych ludzi, umie przyznawać się do błędów, na co dzień wykazuje optymizm wobec świata.
Z arogancją rzecz ma się zgoła inaczej. W tym wypadku postawa wyższości stanowi w istocie sposób na tuszowanie własnych kompleksów, zaś nachalne podkreślanie wagi swoich osiągnięć świadczy tak naprawdę o niepewności co do ich znaczenia. Warto przy okazji podkreślić, że arogant ma zazwyczaj niezwykle hierarchiczne wyobrażenie o świecie – gardzi tymi, których uznaje za gorszych od siebie, a płaszczy się przed ludźmi stojącymi nad nim.
Jak nie być arogancką osobą?
Arogancja nie jest cechą, która rodzi się z dnia na dzień. Stanowi wynik złożonych doświadczeń i wyborów, podejmowanych już od dzieciństwa. W pewnym stopniu uchronić może nas przed nią odpowiednie wychowanie, choć oczywiście nie jest to gwarancja.
Jeśli jednak wiemy, co to znaczy, że ktoś jest arogancki, powinno nam być łatwiej powstrzymywać się od tego typu zachowań. Przede wszystkim starajmy się wytworzyć i na co dzień kultywować pozytywny stosunek do samych siebie, a także do innych ludzi i świata. Pielęgnujmy w sobie wyrozumiałość dla ludzkich błędów, doceniajmy własne i cudze sukcesy. Taka postawa stanowi najskuteczniejsze antidotum na chorobliwą arogancję.
Jak reagować na aroganckie zachowanie?
Nawet jeśli we własnym życiu dobrze opanujemy sztukę optymizmu i otwartości, wszędzie możemy się oczywiście natknąć na arogantów. Warto więc już zawczasu zadać sobie pytanie, jak się zachować w kryzysowej sytuacji. Z pomocą przyjdzie nam tutaj asertywność, będąca zresztą całkowitym zaprzeczeniem arogancji. Postawa asertywna zakłada, że szanujemy i respektujemy wolę innych ludzi, jednocześnie strzegąc granic naszego własnego świata. Kiedy więc widzimy i czujemy, że ktoś te granice przekracza, zawsze mamy prawo powiedzieć „nie”.
Postępowanie z ludźmi aroganckimi nie jest łatwe, bo osoby te niejako z definicji depczą wszelkie dopuszczalne granice współżycia społecznego. Receptą powinno się tu okazać utrzymywanie jak największego dystansu, połączonego z obojętnością wobec ich wyzywającego zachowania.