Cyberstalking i nękanie w internecie. Podpowiadamy, jak bronić się przed stalkingiem w sieci
Każda osoba może doświadczyć przemocy w internecie, czego przykładem jest cyberstalking. Na czym polega, jak szybko rozpoznać niebezpieczeństwo w sieci i jak skutecznie się przed nim bronić? Oto, co trzeba wiedzieć o nękaniu w sieci.
- Małgorzata Góra
W tym artykule:
- Cyberstalking - co to?
- Czym jest stalking?
- Na czym polega stalking?
- Prześladowanie w internecie - pierwsze symptomy
- Cyberstalking - jak dbać o bezpieczeństwo w sieci?
Niestety w dzisiejszych czasach, gdy tak duża część naszego życia przeniosła się do świata wirtualnego, cyberstalking stał się czymś powszechnym. Niestety. To rodzaj przemocy, dlatego nie powinnyśmy i nie powinniśmy tego bagatelizować. Podpowiadamy, jak rozpoznać, że mamy do czynienia z nękaniem w internecie oraz co zrobić, by poczuć się bezpiecznej w sieci, np. korzystając z mediów społecznościowych.
Cyberstalking - co to?
Definicję cyberstalkingu trudno jest zmieścić w jednym zdaniu. Obserwowanie kogoś, nachodzenie i nagabywanie sprawiają, że odczuwamy zagrożenie, jednak jest to jedynie wierzchołek góry lodowej. Pojęcie to nie ogranicza się jedynie do określania obsesyjnego śledzenia kogoś za pomocą sieci i mediów społecznościowych, ale też zawiera w sobie udostępnianie cudzych zdjęć bez uzyskania zgody, nękanie, czy nawet kradzież tożsamości. Nierzadko stalking bywa ignorowany. W powtarzających się wiadomościach, telefonach, czy wizytach możemy początkowo nie dostrzegać zagrożenia i traktować je jako komplementy. Warto zachowywać czujność, ponieważ nierzadko reakcja przychodzi zbyt późno. Prześladowanie przeniosło się do internetu, gdy zaczęły rozwijać się wszelkie media społecznościowe, a dostęp do informacji stał się łatwiejszy niż kiedykolwiek. Częstotliwość cyberprzemocy nasila się od tylu lat, od ilu lat jest Facebook i od kiedy powstał YouTube. Poczucie bycia anonimowym nierzadko wzbudza w ludziach najgorsze instynkty, popychając ich do hejtu, mowy nienawiści, czy innych odmian cyberprzemocy.
Jak sprawdzić kto mnie obserwuje na Facebooku?
Na Facebooku z łatwością możemy odnaleźć każdego zarejestrowanego użytkownika. Same profile często zdradzają więcej niż ich właściciele mogliby się spodziewać. Obserwując bliższych lub dalszych znajomych, musimy jednak pamiętać o tym, że sami również nie jesteśmy anonimowi, a nasze dane są dla innych równie dostępne. Chcesz dowiedzieć się, jak sprawdzić, kto cię obserwuje na fb? Zdradzamy najskuteczniejsze sposoby.Czym jest stalking?
Pojęcie stalkingu z punktu widzenia prawa oznacza uporczywe nękanie jednej osoby przez drugą. Patrząc jednak na nazewnictwo nieco szerzej, można stalkingiem określić każde naruszanie przestrzeni osobistej drugiego człowieka, które wzmaga poczucie dyskomfortu, niepokoju i zagrożenia. Na wzrost zagrożeń związanych ze stalkingiem bardzo mocno wpłynęły media społecznościowe, które nauczyły użytkowników dzielenia się każdym momentem swojego życia. Często bezrefleksyjnie udostępniamy publicznie szczegółowe informacje o naszym adresie zamieszkania, numerze telefonu, czy miejscu, w którym spędzamy weekend. Od ilu lat jest Instagram, od tego czasu co chwilę jego twórcy zaskakują nas kolejnymi aktualizacjami, które miały ułatwiać użytkownikom kontakt, jednak w rzeczywistości poniekąd przyczyniły się do zwiększenia zagrożeń związanych z cyberprzemocą. Mowa tu choćby o Instastories, na których nierzadko pokazujemy wnętrza swoich mieszkań, czy samochód, którym jeździmy, nie myśląc o tym, że informacje mogą wpaść w niepowołane ręce.
Jak wylogować się z Facebooka na wszystkich urządzeniach?
Facebook, jako wielofunkcyjny portal społecznościowy, zmienił kurs rozwoju Internetu i zachwycił użytkowników intuicyjnością i przejrzystym interfejsem. Dzięki łatwości użytkowania i niemal nieograniczonemu dostępowi, prawie całkowicie wyparł wśród młodych użytkowników rozmowy telefoniczne, wysyłanie pocztówek z wakacji, czy nawet pisanie smsów. Nawet tak dobrze skonstruowany portal jak Facebook nie jest jednak wolny od wad. Zarówno prywatne konta, jak i fanpage nierzadko bywają ofiarami ataków hakerskich. Twórcy serwisu nie znaleźli jeszcze wystarczająco silnej tarczy, która uchroniłaby użytkowników przed kradzieżą profilu, jednak, by zapewnić im większe bezpieczeństwo wprowadzili możliwość wylogowania się ze wszystkich urządzeń. Podpowiadamy, jak to zrobić.Na czym polega stalking?
Gdy myślimy o cyberstalkingu, nierzadko zamiast obaw przychodzą nam do głowy jedynie filmy o prześladowaniu w internecie. Niestety cyberstalking w Polsce istnieje, jest częścią naszego życia i dotyka miliony osób każdego dnia. Co więcej, w wielu przypadkach nękanie wychodzi poza przestrzeń internetową i powtarza się w realnym świecie, co bezpośrednio może zagrażać zdrowiu i życiu ofiary. W polskim prawie stalking jest uznawany za przestępstwo i podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Dowodami w tego typu sprawach są zwykle wiadomości, komentarze i każde inne pisemne poświadczenie nękania. Choć sprawcę od ofiary oddziela ekran monitora, nie oznacza to, że osoba pokrzywdzona nie doznaje dużego uszczerbku na zdrowiu zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Konsekwencją cyberstalkingu są: poczucie zagrożenia, niepewność, niepokój, wycofanie, nieufność, czy nawet obsesja. Jeżeli czujesz się w ten sposób, zgłoś się do specjalisty, który porozmawia z tobą o twoich emocjach i obawach, a także podpowie ci, gdzie szukać pomocy.
Prześladowanie w internecie - pierwsze symptomy
Koniecznie należy pamiętać o tym, że stalking w sieci jest formą przemocy. Bardzo często oprawcami nie są wcale anonimowe osoby, ale znajomi i właśnie z tego powodu cyberstalking na Facebooku należy do najczęściej ignorowanych problemów. Jeżeli więc dotyczy cię którakolwiek z poniższych sytuacji, zastanów się, czy nie jesteś ofiarą przemocy w internecie:
- ktoś wysyła do ciebie wiadomości zawierające obelgi lub umieszcza na twoim profilu, obraźliwe komentarze,
- ktoś zachęca innych do blokowania twojego konta lub zgłaszania administratorowi treści, które publikujesz,
- ktoś przerabia twoje posty lub zdjęcia i publikuje je bez twojej zgody w celu ośmieszenia cię,
- ktoś nęka cię wiadomościami i telefonami, mimo próśb, by tego nie robił.
Zwróć uwagę na zachowanie, które sprawia, że czujesz się zagrożony / zagrożona w sieci, a także w życiu rzeczywistym.
Cyberstalking - jak dbać o bezpieczeństwo w sieci?
Aby chronić się przed zagrożeniem, warto zmienić swoje profile w mediach społecznościowych z publicznych na prywatne. Takie rozwiązanie da możliwość weryfikacji, kto może zobaczyć publikowane przez nas materiały. Chcąc zadbać o swoje bezpieczeństwo, upewnij się, że dostęp do twoich profili w mediach społecznościowych jest chroniony (wybierz trudne do odgadnięcia hasło, ustaw uwierzytelnianie dwuetapowe / dwuskładnikowe), a zanim pokażesz coś na Facebooku, Instagramie czy TikToku, zastanów się, czy naprawdę warto. Niektóre materiały możesz publikować z opóźnieniem, czyli np. po opuszczeniu jakiegoś miejsca publicznego i powrocie do domu, gdzie jesteś bezpieczny bądź bezpieczna. Jeśli nie podoba ci się sposób, w jaki ktoś zachowuje się na twoim profilu, możesz ją zablokować. No i jeszcze jedno: nie bój się prosić o pomoc, gdy tego potrzebujesz.