Światowy Dzień Walki z AIDS: badajmy się! Testy na HIV można w Polsce zrobić w domu – za darmo i bez skierowania

W tym artykule:

1. Zakażenie wirusem HIV w Polsce 2021 r.
2. HIV – co to? HIV a AIDS
3. HIV – zakażenie. Jak można się zarazić?
4. Zakażenie wirusem HIV – objawy
5. Zakażenie wirusem HIV – leczenie
6. Test na HIV – gdzie zrobić? Co oznacza wynik ujemny, a co dodatni?
7. Bezpłatny test na HIV w domu: jak zamówić?
8. Światowy Dzień Walki z AIDS

Zakażenie wirusem HIV w Polsce 2021 r.

W Polsce testy na HIV wykonuje niewiele osób. Jak czytamy na stronie kampanii „Projekt Test” w kraju takie badanie zrobiło niespełna 10 proc. dorosłych, co plasuje nas na ostatnim miejscu w Unii Europejskiej.

Wciąż panuje u nas stereotypowe myślenie, że na zainfekowanie narażeni są jedynie: pracownice czy pracownicy seksualni, osoby z grupy LGBTQIA+ czy osoby dotknięte problemem narkomanii. Nic bardziej mylnego. Specjaliści alarmują, że HIV może dotyczy wszystkich: niezależnie od płci, wieku, orientacji czy stylu życia. A fakt, że ktoś pachnie dobrymi perfumami czy jest w wieloletnim małżeństwie, naprawdę nie oznacza, że jest wolny od zakażenia.

Co gorsza, jak pokazują statystyki udostępniane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Instytut Badawczy, w kraju znacząco spadła liczba osób testujących się w kierunku zakażenia HIV. W dużej mierze zawiniła pandemia koronawirusa SARS-CoV-2. W 2019 r. liczba wykrytych nowych zakażeń wyniosła 1615. W roku 2020 – było ich jedynie 840. Niestety nie oznacza to, że spadła liczba zakażeń, tylko że zrobiono radykalnie mniej badań. Świadczyć może o tym m.in. fakt, że rośnie grupa osób z HIV, które trafiają do szpitali za późno, nierzadko już z symptomami AIDS.

„W Polsce, w związku z pandemią COVID-19, znacząco spadła wykrywalność zakażeń HIV. W szpitalach zakaźnych wielu jest seropozytywnych pacjentów diagnozowanych w bardzo późnym, niebezpiecznym dla życia stadium zakażenia, a czasem już z rozwiniętym AIDS. W najbliższych latach ich liczba może wzrosnąć” – ostrzega prof. Alicja Wiercińska-Drapało, kierowniczka Kliniki Chorób Zakaźnych, Tropikalnych i Hepatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Apele te nie są odosobnione. Przedstawiciele organizacji pozarządowych alarmują, że w Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych spadła liczba osób badających się. Przestrzegają, że może mieć to dramatyczne skutki: osoba, która nie wie, że jest nosicielem/nosicielką wirusa, nie podejmuje leczenia i może zakażać bliskich. Nawet 2-3 osoby rocznie!

„Już dziś odnotowujemy w naszym szpitalu coraz więcej przypadków AIDS, takiego, jaki pamiętamy z początku tej epidemii, z lat 80. Tak nie powinno być, przecież mamy świetne, w pełni refundowane leki. Tylko że tych ludzi nikt w odpowiednim momencie nie zdiagnozował... A co będzie za dwa-trzy lata, kiedy do szpitali zaczną trafiać ludzie, którzy powinni wykonać test w czasie pandemii COVID-19, ale tego nie zrobili i już dawno zapomnieli, że mieli ryzykowne zachowania? Przecież jeśli osoba z HIV trafi do lekarza chorób zakaźnych za późno, może umrzeć. Nie zawsze udaje nam się takiego pacjenta uratować” – alarmuje prof. Wiercińska-Drapało.

Profilaktyka nie tylko w październiku! Podpowiadamy, jak wprowadzić zdrowe nawyki do swojego życia i zadbać o siebie

HIV – co to? HIV a AIDS

HIV jest skrótem angielskiej nazwy human immunodeficiency virus, oznaczającej ludzkiego wirusa nabytego niedoboru odporności. Po infekcji wirus mnoży się i niszczy układ odpornościowy zakażonej osoby. Jeśli nie zostanie podjęte leczenie, po pewnym czasie układ immunologiczny jest tak wyniszczony, że nie może już chronić organizmu przed żadnymi infekcjami i chorobami.

Nieleczone zakażenie HIV prowadzi do AIDS, czyli zespołu nabytego niedoboru odporności, a w konsekwencji - do śmierci chorej osoby. Nazwa AIDS wzięła się od pierwszych liter pełnej angielskiej nazwy tej choroby, czyli aquired immune deficiency syndrome. Choroba rozwija się po latach trwania zakażenia HIV u osób, które się nie leczą (najczęściej dlatego, że nie wiedzą o swoim nosicielstwie).

Sekspozytywny alfabet – H jak HIV

HIV – zakażenie. Jak można się zarazić?

Jak czytamy na stronie internetowej Krajowego Centrum ds. AIDS (Agenda Ministra Zdrowia), HIV nie można się zarazić na basenie czy jedząc ze wspólnego talerza. Zwierzęta ani komary i inne owady nie przenoszą wirusa. Do infekcji może dojść trzema drogami:

• przez kontakty seksualne – właściwie stosowana prezerwatywa znacznie ograniczają ryzyko zakażenia HIV;
• przez krew – gdy zakażona krew zostanie wstrzyknięta bądź dostanie się na uszkodzoną skórę, która do organizmu przez uszkodzoną skórę albo błonę śluzową (np. oko, organy płciowe);
• podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią z zakażonej matki na jej dziecko.

Seks bez zabezpieczenia. TAK, możesz uchronić się przed HIV, nawet kiedy już TO zrobiłaś (#zdziwiona?)

Czy wiesz o istnieniu PeP i PrEP? To najwyższy czas się dowiedzieć. Jeśli do 4 godzin po ryzykownym seksie zażyjesz taką pigułkę, ochroni Cię ona „wstecz” przed zakażeniem HIV.

Zakażenie wirusem HIV – objawy

Ze strony Krajowego Centrum ds. AIDS (aids.gov.pl) dowiadujemy się:

„Zakażenie HIV nie daje charakterystycznych objawów. Jeśli nie zrobi się testu diagnostycznego, można nawet przez 10-12 lat nie wiedzieć o tym, że uległo się zakażeniu.

Oczywiście nie jest to reguła, ponieważ symptomy infekcji mogą się pojawić znacznie wcześniej, jednak zazwyczaj są nieswoiste i trudno z nich wywnioskować zakażenie. Po jakim czasie występują pierwsze objawy zakażenia HIV? Otóż można je zaobserwować po ok. 2-6 tygodniach, przy czym bardziej przypominają grypę niż cokolwiek innego. Mogą wtedy wystąpić:

• bóle głowy;
• stany podgorączkowe i gorączka;
• bóle mięśni i stawów;
• osłabienie, szybkie męczenie się;
• spadek wagi;
• powiększenie węzłów chłonnych;
• zapalenie gardła;

Czasem pojawiają się objawy skórne: zmiany wrzodziejące w jamie ustnej, przełyku oraz w okolicach narządów płciowych oraz półpasiec.

Kolejna faza (tzw. przetrwałego uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych) może potrwać 3 miesiące. Następnie wirus przechodzi w fazę utajenia (8 do 10 lat), w czasie której można niemal nie zauważyć żadnych symptomów. Ostatnia faza to AIDS, może prowadzić do śmierci.

Sperma w oku... zdarza się i to dość często! Co wtedy robić? I czy jest się czego obawiać?

Choć wydawałoby się, że to rzadki przypadek, że nasienie trafi do naszych oczu, to jednak spora liczba zapytań w Google i rozmowy ze znajomymi upewniły mnie w tym, że zdarza się to stosunkowo często! I w dodatku nieźle piecze!

Zakażenie wirusem HIV – leczenie

Dziś mówi się, że zakażenie HIV zamieniło się ze śmiertelnego w chorobę przewlekłą, gdyż obecnie dostępne leki pozwalają normalnie żyć i funkcjonować z zakażeniem.

Jako że HIV należy do grupy tzw. retrowirusów, terapia polega na stosowaniu preparatów antyretrowirusowych. To nowoczesne leczenie, które powoduje zmniejszenie zawartości wirusa we krwi (blokuje jego namnażanie) i zapobiega rozwojowi AIDS. Nie tylko radykalnie wydłuża życie chorych, ale też zmniejsza zagrożenie zarażenia innych osób drogą płciową. Innymi słowy, pozwala żyć niemal tak jak przed diagnozą.

Warunkiem skutecznego leczenia jest jednak wczesne wykrycie zakażenia HIV!

Z tej jednej rzeczy Millenialsi mogą być naprawdę dumni!

Millenialsi dbają o swoje zdrowie. Tak wynika z najnowszych badań.

Test na HIV – gdzie zrobić? Co oznacza wynik ujemny, a co dodatni?

Być może nie wszyscy wiedzą, że testy przesiewowe nie wykrywają samego wirusa HIV (tym bardziej więc nie namierzają AIDS), tylko przeciwciała skierowane przeciwko wirusowi, produkowane przez układ odpornościowy osoby zakażonej. Co istotne, wytworzenie przeciwciał w takiej ilości, by mogły być wychwycone przez test, wymaga czasu (tzw. okienko serologiczne). Z tego powodu od momentu, w którym mogło dojść do infekcji, do zrobienia testu powinny upłynąć przynajmniej 3 miesiące.

Obecnie testy na HIV można zrobić zarówno stacjonarnie, jak i zdalnie. Jeśli chodzi o te pierwsze, w każdym województwie znajduje się Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny (PKD), w którym można bez skierowania, anonimowo i za darmo zrobić takie badanie.

Jak dowiadujemy się ze strony aids.gov.pl, przed testem odbywa się rozmowa z doradcą, który ma za zadanie poinformować o przebiegu badania (pobranie niewielkiej próbki krwi, na ogół z żyły w zgięciu łokciowym) i interpretacji wyniku. Doradca w PKD ustali też, czy jest to dobry moment na wykonanie testu, zaś po otrzymaniu wyniku - odpowie na wszelkie pytanie, a w razie wyniku dodatniego poinformuje o kolejnych krokach. Należy bowiem wiedzieć, że wynik negatywny testu na HIV oznacza, iż w badanej krwi nie znaleziono przeciwciał przeciwko wirusowi HIV (innymi słowy: osoba nie jest zakażona). Natomiast dodatni (pozytywny) wynik testu nie musi być jeszcze powodem do zmartwienia, gdyż zdarzają się wyniki fałszywie dodatnie. Dodatni wynik testu przesiewowego zawsze musi zostać potwierdzony przy pomocy drugiego, specjalistycznego testu - Western blot. Dopiero pozytywny wynik tego ostatniego potwierdza zainfekowanie wirusem HIV.

Aktualne adresy i godziny pracy Punktów Konsultacyjno-Diagnostycznych można sprawdzić na stronie aids.gov.pl.

Jak nie zarazić się TYM na wakacjach? Te choroby bywają beznadziejnymi pamiątkami z urlopu (#zdziwiona?)

Bezpłatny test na HIV w domu: jak zamówić?

Testy na HIV można w Polsce zrobić też za darmo, bez skierowania, w domu. Wystarczy zadzwonić na bezpłatną infolinię kampanii „Projekt test”, czynną od poniedziałku do piątku w godzinach 16-20, i po otrzymaniu wyjaśnienia: jak wykonać test na HIV w domu, można zamówić przesyłkę. Jak czytamy na stronie kampanii:

Jeśli chcesz wykonać test na HIV samodzielnie w domu,

• zadzwoń na bezpłatną infolinię 800 14 14 23
• powiedz doradcy/doradczyni ds. HIV, że „chcesz wykonać test na HIV w domu”
• dowiedz się, jak to zrobić
• zapisz kod, który otrzymasz podczas rozmowy,
• aby zamówić test do domu kliknij „zamów test”
• użyj zapisanego kodu, wtedy test otrzymasz bezpłatnie

Skąd się wzięła i co oznacza różowa wstążka?

I dlaczego warto sobie to przypomnieć właśnie w październiku.

Światowy Dzień Walki z AIDS

Co roku 1 grudnia obchodzony jest Światowy Dzień AIDS (czy też Światowy Dzień Walki z AIDS). Święto zostało ustanowione w 1988 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Symbolem obchodów jest czerwona kokardka, która wyraża solidarność z osobami zakażonymi HIV, chorymi na AIDS i ich bliskimi. Tego dnia w różnych miejscach całego globu przeprowadzane są kampanie, mające na celu zwrócenie oczu całego na problem HIV/AIDS

W listopadzie ulicami Krakowa, Poznania, Torunia, Gdańska i Warszawy przejechał samochód wyświetlający czerwoną kokardkę z napisem „Razem przeciw HIV”. W tych miastach pojawiły się też citylighty z kokardką. Celem tego happeningu zorganizowanego przez Gilead Sciences oraz Polską Fundację Pomocy Humanitarnej Res Humanae jest m.in. przypominanie, że HIV jest nadal groźny. W komunikacji miejskiej w Warszawie oraz aglomeracji śląskiej oglądać można spoty pod wspólnym tytułem „HIV – jestem taki jak Wy” – to efekty kampanii organizowanej przez Stowarzyszenie Wolontariuszy Wobec AIDS „Bądź z nami” konkursu Pozytywnie Otwarci.

W mediach społecznościowych aktywnie działa zaś kampania „Projekt Test”, która od 9 już lat walczy z tabu związanym z HIV i działa na rzecz uświadamiania, jak ważna jest profilaktyka HIV/AIDS.