10 najlepszych filmów psychologicznych: nasz ranking

W tym artykule:

1. Polskie filmy psychologiczne
2. Dramaty psychologiczne
3. Thrillery psychologiczne
4. Mocne filmy psychologiczne

Polskie filmy psychologiczne

Filmy psychologiczne to gatunek uwielbiany zarówno przez fanów mocnego kina, jak i zwolenników sekretów. Skupia się głównie wokół problemów psychicznych i emocjonalnych – w tym traum wyniesionych z dzieciństwa. Bohaterowie najczęściej starają się żyć i funkcjonować pomimo barier i przeszkód, jakie stawia im ich własny umysł.

Wśród polskich filmów psychologicznych zdecydowanie najpopularniejszym obrazem jest „Dzień świra” w reżyserii Marka Koterskiego. Bohaterem jest Adaś Miauczyński (Marek Kondrat) – rozwodnik, niedoceniany polonista, człowiek walczący z tysiącami natręctw każdego dnia. Według niektórych, obraz Adasia przedstawiony w filmie, jego troski, irytacje i zmagania z codziennością są obrazem typowego Polaka – sfrustrowanego, zmęczonego, niepotrafiącego wyrwać się z nudy i monotonii.

Kolejnym z polskich filmów psychologicznych wartych uwagi jest „Dług” Krzysztofa Krauze. Jest to historia oparta na prawdziwych wydarzeniach. Akcja toczy się na schyłku lat 90. XX wieku. Dwójka przyjaciół – Adam (Robert Gonera) oraz Stefan (Jacek Borcuch) chce rozkręcić własny interes związany z włoskimi skuterami. Brakuje im jednak pieniędzy, a bank odmawia udzielenia kredytu. Niespodziewanie spotykają oni Gerarda (Andrzej Chyra), dawnego sąsiada Stefana, który oferuje im pożyczkę na lichwiarskich warunkach. Przyjaciele odrzucają jego propozycję – wierzyciel żąda jednak spłaty długu, którego Adam i Stefan nie zaciągnęli. Do jakich czynów posuną się młodzi mężczyźni, by uwolnić się od nękającego ich Gerarda?

Dramaty psychologiczne

Filmy psychologiczne są podgatunkiem dramatu, skupiającym się na problemach emocjonalnych i psychicznych bohaterów. Opowiadają o ludziach mierzących się z chorobami swojego umysłu, o ogromnym cierpieniu i walce, jaką toczą każdego dnia.

Świetnym przykładem dramatu psychologicznego jest „Czarny Łabędź” w reżyserii Darrena Aronofsky'ego. To historia baletnicy Ninie (Natalie Portman), która zostaje wybrana do głównej roli w spektaklu Jezioro łabędzie. Jednak dyrektor teatru, Thomas (Vincent Cassel) chce zrealizować przedstawienie według swojej wizji – portretując w nim zarówno białego, jak i czarnego łabędzia. Nina musi stawić czoła swojej konkurentce, Lily (Mila Kunis) i udowodnić, że jest w stanie wcielić się w obie role, ukazując zarówno swoją jasną, jak i mroczną stronę.

Nie jest to zresztą pierwsza produkcja Aronofsky'ego, która idealnie wpasowuje się w ten nurt. Film „Requiem dla snu”, stworzony przez niego w 2000 roku opowiada o czwórce powiązanych ze sobą narkomanów – Harrym (Jared Leto), jego dziewczynie Marion (Jennifer Connelly), Tyronie (Marlon Wayans) oraz matce Harry'ego, Sarze (Ellen Burstyn). Każda z postaci z innego powodu sięga po narkotyki, każda z nich inaczej walczy z głodem i samym sobą. Requiem dla snu pokazuje, jak destrukcyjny jest to nałóg – nie tylko dla samych bohaterów, ale również dla ich otoczenia.

Thrillery psychologiczne

Filmy psychologiczne chętnie łączone są przez reżyserów z innymi, podobnymi gatunkami. Thrillery psychologiczne to hybryda dreszczyku emocji i zmagań z własną psychiką, co niejednokrotnie potrafi napędzić większego stracha, niż najlepszy horror. Jakie thrillery psychologiczne są warte obejrzenia? Oto nasz ranking thrillerów psychologicznych.

Jednym z bardziej popularnych thrillerów psychologicznych jest film „Szósty zmysł” z 1999 roku. Jeden z byłych pacjentów psychiatry Malcolma Crowe'a (Bruce Willis) wkrada się do jego domu w Filadelfii. Oskarża go o to, że nie potrafił mu pomóc, strzela do niego, po czym odbiera sobie życie. Malcolm dochodzi do siebie i stara się ułożyć życie na nowo. Po upływie około roku od tych zdarzeń Malcolm przypadkowo poznaje Cole'a Seara (Haley Joel Osment). Chłopiec, wychowywany przez samotną matkę posiada niezwykły dar – tytułowy szósty zmysł, który pozwala mu widzieć przeszłość oraz zmarłych.

Dużą popularnością cieszą się również opowieści o doktorze Hannibalu Lecterze – w tym najbardziej znany film o nim, czyli „Milczenie owiec” w reżyserii Jonathana Demme. Niezwykle inteligentny, niebezpieczny i krwiożerczy psychiatra Hannibal Lecter (Anthony Hopkins) jest osadzony w więzieniu o zaostrzonym rygorze w celi skonstruowanej specjalnie dla niego. W tym czasie na środkowym zachodzie grasuje okrutny morderca kobiet, znany jako Buffalo Bill. Aby go ująć, młoda i niedoświadczona agentka FBI Clarice Starling (Jodie Foster) decyduje się spotkać z Lecterem, wierząc, że może on im pomóc w ujęciu mordercy. Jednak psychiatra w zamian za portret psychologiczny mordercy żąda od agentki informacji na temat jej osobistego życia. Starling, chcąc ująć Buffalo Billa, zgadza się na ten układ.

Nieco mniej znanym, ale godnym polecenia thrillerem psychologicznym jest „Eksperyment” – film w reżyserii Olivera Hirschbiegela, nakręcony w Niemczech. Historia w nim przedstawiona jest oparta na prawdziwych wydarzeniach – przeprowadzonym w 1971 roku w USA eksperymencie więziennym. Bohaterowie dobrowolnie pozwalają naukowcom na zamknięcie ich w więzieniu, a następnie otrzymują swoje role – dwunastu z nich ma być więźniami, ośmioro – strażnikami. Początkowo wszystko wydaje się iść zgodnie z planem i założeniami naukowców, jednak z czasem pomiędzy grupami dochodzi do napięć, a finalnie – do rękoczynów. Naukowcy decydują jednak, że nie chcą przerywać eksperymentu i pozwalają na dalsze eskalowanie konfliktu. W końcu eksperyment wymyka się spod kontroli.

Mocne filmy psychologiczne

Najlepsze filmy psychologiczne to według wielu te, w których przekraczane są kolejne granice. Szybkie i niespodziewane zwroty akcji, pogłębiające się choroby psychiczne, tajemnicze i mroczne lokacje – to wszystko sprawia, że filmy te budzą w widzu grozę nieraz większą niż najlepsze horrory. Jakie mocne filmy psychologiczne koniecznie musisz zobaczyć?

Jednym z najlepszych filmów psychologicznych, które powstały po 2000 roku jest „Split” – obraz reżysera „Szóstego zmysłu”, M. Nighta Shyamalana. Głównym bohaterem jest Kevin (James McAvoy), cierpiący na rozdwojenie jaźni mężczyzna, który posiada 23 różne osobowości. Pod wpływem jednej z nich uprowadza 3 nastolatki i zamyka je w piwnicy. Trzy dziewczyny stają przed nie lada wyzwaniem – muszą odgadnąć, która z osobowości będzie w stanie im pomóc, a która będzie chciała je powstrzymać. Kevin musi podjąć walkę z samym sobą – nie pozwolić się zdominować przez złą osobowość i postarać się ją zwalczyć. Istotną rolę odgrywa również psychiatra Kevina, doktor Karen Fletcher (Betty Buckley), która odkrywa, że jedna z jego osobowości zaczyna dominować pozostałe i zmusza go do złych czynów.

Jednym z najbardziej znanych horrorów lat 80. jest „Lśnienie” w reżyserii Stanleya Kubricka. Jest to również film psychologiczny, a mechanizm strachu został oparty na obserwacji tego, jak psychika jednego z bohaterów powoli się rozsypuje. Jack Torrance (Jack Nicholson) otrzymuje pracę dozorcy w hotelu Panorama i przenosi się do niego wraz z żoną i synkiem. Jego zadaniem jest doglądanie obiektu przez całą zimę i dbanie o dobry stan techniczny hotelu — zwłaszcza gdy drogi zostaną zasypane. Wraz z nadejściem zimy i izolacji Jack zaczyna stopniowo popadać w obłęd – widzi duchy, przeszłe wydarzenia, a nawet zbrodnie, do których doszło w hotelu w przeszłości. Jeden z duchów, pan Grady (Philip Stone) namawia Jacka, by „skarcił” swoją żonę i dziecko w taki sposób, jak zrobił to on sam, czyli porąbał je siekierą. Główny bohater, opanowany przez obłęd i wizje przedstawiane mu przez hotel, stanie się śmiertelnym zagrożeniem dla swojej rodziny.

Ostatnią z naszych propozycji na liście najlepszych filmów psychologicznych jest „Wyspa tajemnic” Martina Scorsese. Film ten opowiada historię szeryfa federalnego Teddy'ego Danielsa (Leonardo DiCaprio), który wraz ze swoim partnerem Chuckiem Aulem (Mark Ruffalo) ma przeprowadzić śledztwo na wyspie Shutter. Znajduje się na niej szpital psychiatryczny dla niebezpiecznych przestępców – jest on bardzo dobrze zabezpieczony i znany z tego, że jeszcze nikt z niego nie uciekł. Zawsze jednak musi być ten pierwszy raz – policjanci zjawiają się na wyspie w związku z tajemniczym zniknięciem jednej z pacjentek. Podejrzewają oni, że w jej ucieczce maczał palce ktoś z personelu szpitala — jak również, że sama pacjentka przesłała im zaszyfrowaną wiadomość, prosząc o zbadanie dziwnych rzeczy, które się w nim dzieją. W tym samym czasie do wyspy zbliża się huragan. Teddy i Chuck zostają na jakiś czas odcięci od reszty świata i zdani tylko na siebie.