Relacje nawiązujemy w zasadzie przez całe życie. Nawet jeśli poznaliśmy kogoś dawno temu, to po kilku latach możemy go rozpoznać i uciąć miłą pogawędkę. Ta prosta rzecz nie dla wszystkich jest jednak tak prosta, co może być odebrana nawet jako lekceważenie. Warto wyjaśniać, czym jest prozopagnozja, ponieważ cierpi na nią około 2% ludzi na świecie. 

Czym jest prozopagnozja?

Prozopagnozja to zaburzenie, które polega na upośledzonej zdolności do rozpoznawania twarzy osób, które poznaliśmy. Jest to specyficzne zaburzenie percepcji wzrokowej. Co ciekawe, ale i trudne, osoby nią dotknięte nie wykazują problemów z ogólnym zapamiętywaniem czy klasycznymi kłopotami ze wzrokiem. Kojarzą informacje o kimś, jednak same twarze wydają się podobne ze względu na oczywiste cechy, dlatego trudno je rozróżnić, a nawet odczytać ich emocje. Są w stanie rozpoznać natomiast kogoś po głosie. Choć nie jest to choroba, to bardzo utrudnia życie. Wiele osób może poczuć się zlekceważonych, gdy wciąż się ich nie rozpoznaje, nawet po kilku spotkaniach. A trudno to komuś wytłumaczyć, o prozopagnozji wciąż mówi się mało. Czasami tłumaczenie tego stanu rzeczy, może być odebrane jako niewiarygodna wymówka ludzi, którzy nie poświęcają należytej uwagi rozmówcy. Nic bardziej mylnego, to dla nich krępujące i zawstydzające. Niekiedy wpędza wręcz w poczucie winy. Przyczyny występowania tego zaburzenia są prawdopodobnie czysto neurologiczne. Wstępnie badania wskazują, że jest to wynik nieprawidłowego funkcjonowania ścieżek neuronowych i płata skroniowego. Niestety, póki co nie opracowano leku na prozopagnozję. Leczenie opiera się na treningu pamięci i psychoterapii. 

Brad Pitt o prozopagnozji

O prozopagnozji publicznie opowiedział Brad Pitt. W przypadku osoby, która pracuje często z kolejnymi ekipami filmowymi to duży problem. Zarzuca mu się przesadne gwiazdorzenie i lekceważący stosunek do współpracowników. Problemem są nawet relacje z bliskimi, których twarze również potrafi zapomnieć. W wywiadzie dla Esquire w 2013 roku powiedział:

Przez to mówią, że jestem lekceważącym gburem.

Seriale i filmy obrazujące zaburzenie

Do prozopagnozji przyznaje się także Wiktoria Bernadotte, księżniczka Szwecji. Wątek ten poruszono w filmie „Vinci”, jeden z bohaterów nie był w stanie rozpoznać twarzy własnych dzieci. W filmie „Twarze w tłumie” opowiedziana jest historia kobiety cierpiącej na to zaburzenie. Na polskim poletku pojawił się w serialu „O mnie się nie martw”.  W sezonie 6. dawny znajomy Irenki cierpi na prozopagnozję. Perypetie z tym związane są jednym z wątków przez kilka odcinków.