Zaufanie to fundament wielu relacji, zarówno osobistych, jak i zawodowych. To uczucie polegające na wierzeniu komuś (lub czemuś), oparte na przekonaniu o uczciwości i lojalności drugiej strony. Ufając komuś, czujemy się komfortowo na tyle, by dzielić się swoimi myślami, uczuciami i potrzebami, ponieważ wierzymy, że ta osoba będzie nas wspierać. Utracone zaufanie może być trudne do odbudowania – dlatego właśnie należy bezwzględnie o nie dbać. Jak to robić? Jak je zbudować, a jak odbudować zaufanie, jeśli je utracimy? Oto wszystko, co należy wiedzieć.
Zaufanie jako podstawa tworzenia relacji międzyludzkich
Zaufanie jest podstawą tworzenia relacji międzyludzkich. Nierozerwalnie wiąże się z poczuciem pewności, że druga osoba nie oszukuje nas i jest z nami szczera. Mamy wtedy wewnętrzne przekonanie, że możemy na niej polegać, powierzać swoje tajemnice, liczyć na pomoc i czuć się bezpiecznie. Zaufanie wiąże się z wiarą, że druga strona ma wobec nas dobre intencje.
Zaufanie w związku to fundament, na którym opiera się silna, a przede wszystkim zdrowa relacja partnerska. Obejmuje ono przekonanie, że partner będzie lojalny, uczciwy, wspierający i wierny. Zaufanie w relacji ma dawać nam poczucie bezpieczeństwa i komfortu, a także umożliwiać otwarte dzielenie się swoimi myślami, uczuciami i potrzebami bez obawy przed osądzeniem lub zdradą.
Jak wygląda zaufanie?
- Zaufanie to otwarte komunikowanie się z drugą osobą, dzielenie się swoimi myślami, uczuciami i doświadczeniami bez obawy przed ostracyzmem,
- to bycie wiernym i przestrzeganie ustalonych granic w relacji,
- bycie szczerym i uczciwym – nieukrywanie istotnych informacji,
- okazywanie wsparcia i zrozumienia,
- dotrzymywanie danych obietnic.
Jak budować zaufanie (w związku i nie tylko)?
Zaufanie może być budowane poprzez konsekwentne i pozytywne interakcje, szczerość, czy dotrzymywanie słowa. Budowanie zaufania jest też przede wszystkim procesem, który wymaga czasu, wysiłku i zaangażowania.
Budować zaufanie można poprzez:
- bycie szczerym i otwartym,
- dzielenie się swoimi myślami, uczuciami i doświadczeniami z innymi, by pokazać swoją autentyczność,
- dotrzymywanie obietnic i wywiązywanie się ze zobowiązań,
- zachowywanie spójności w swoim zachowaniu i działaniach,
- rozumienie punktu widzenia innych osób i okazywanie empatię wobec ich uczuć i doświadczeń,
- bycie wspierającym i wyrozumiałym niezależnie od sytuacji,
- bycie lojalnym i wiernym,
- umiejętne przyznawanie się do błędów.
Co niszczy zaufanie?
Zaufanie bezwzględnie niszczą:
- kłamstwa i brak uczciwości,
- brak konsekwencji w działaniu, np. poprzez niedotrzymywanie obietnic,
- ukrywanie istotnych informacji lub unikanie trudnych tematów,
- zaniedbywanie potrzeb drugiej strony,
- poniżanie lub brak szacunku wobec drugiej strony,
- nieposzanowanie granic i prywatności drugiej osoby,
- nielojalność i niewierność.
Jak odbudować zaufanie (w związku i nie tylko)?
Kłamstwo lub zdrada mogą spowodować utratę zaufania. Może wówczas może dojść do problemów we wzajemnej komunikacji, a nawet do rozstania. Aby związek miłosny lub przyjacielski miały szansę przetrwać, niezbędne sukcesywne odbudowywanie zaufania. Jak to zrobić? Oto instrukcja krok po kroku.
Zobacz także:
Jak odbudować zaufanie, jeżeli skrzywdziliśmy bliską osobę i chcemy naprawić relację
Krok 1: Przebacz samej / samemu sobie
Odbudowa zaufania w związku, czy w przyjaźni wymaga przede wszystkim tego, aby sobie przebaczyć. Jeżeli będziesz nieustannie odczuwać poczucie winy z powodu zdrady czy kłamstwa, wtedy drugiej osobie trudno będzie ponownie ci zaufać. Może wtedy podejrzewać, że twoje zdenerwowanie, złość czy smutek wskazują na to, że nadal coś ukrywasz.
Krok 2: Przeproś i wyraź skruchę
Odbudowanie zaufania powinno również zaczynać się od szczerych przeprosin. Nie chodzi jednak jedynie o mechaniczne wypowiedzenie słowa „przepraszam”. Brak zaufania będzie mógł zostać przezwyciężony, jeżeli zdradzona osoba poczuje twoją szczerą skruchę i żal za to, co się stało. Zapewnij ją, że jest ci z tego powodu bardzo przykro i zrobisz co w twojej mocy, aby taka sytuacja nie powtórzyła się w przeszłości. Jeżeli masz ochotę płakać, wtedy nie powstrzymuj łez. Podczas przeprosin nie próbuj się jednak nadmierne obwiniać ani usprawiedliwiać. Nie mów: „przepraszam, ALE”. Nie ma miejsca na »ale«.
Krok 3: Zachowaj konsekwencję w działaniu
Utracone zaufanie wymaga tego, aby zachować konsekwencję we własnych postanowieniach. Skup się na tym, aby poświęcać jak najwięcej czasu i uwagi osobie, której zaufanie zawiodłeś/zawiodłaś. Nie dopuszczaj do sytuacji, w których ponownie mogłaby czuć się zdradzona lub oszukana.
Krok 4: Daj sobie i drugiej osobie czas
Brak zaufania nie jest czymś, co można naprawić od razu. Jego odbudowa wymaga czasu, cierpliwości i wyrozumiałości. Jeżeli druga stronie nie jest w stanie od razu ci w pełni zaufać, nie rób jej z tego powodu wyrzutów i nie wywieraj presji. Zachowaj wyrozumiałość nawet wtedy, gdy będzie wracać do przeszłości. Czas leczy rany. Jednocześnie, nie pozwól jednak na to, aby druga osoba wzbudzała w tobie poczucie winy, próbowała cię przesadnie kontrolować i okazywać nadmierną podejrzliwość. Daj jej do zrozumienia, że tego typu zachowanie nie służy odzyskaniu zaufania i powoduje niepotrzebne napięcie.
Jeśli chcemy odbudować relacje musimy pamiętać, że obie strony muszą być po równo zaangażowane w prace nad związkiem. Każdy musi dać z siebie coś – uważa psycholożka i psychoterapeutka, Katarzyna Kucewicz. Warto się umówić z partnerem, na czym konkretnie będzie polegało owo odbudowywanie – ustalić kompletnie nowe zasady i wyrazić jasno swoje oczekiwania. Jeśli zrobimy taka listę zasad, to można umówić się ze sobą na rytuał. Np. co tydzień o 19.00 w czwartek siadamy przy stole i rozmawiamy, co się dzieje w naszym związku. Sprawdzamy w ten sposób, czy relacja się rozwija, czy kryzys ją przygniótł. Jeżeli przygniótł, dobrym rozwiązaniem będzie rozważenie wizyty u psychoterapeuty par, który doradzi, jak wydostać się z impasu.
Krok 5: Rozmawiajcie z partnerem o waszych potrzebach i uczuciach
Zdrada i kłamstwo często są konsekwencją tego, że strony nie rozmawiają regularnie na temat swoich potrzeb, uczuć czy oczekiwań. Liczą, że druga osoba sama się wszystkiego domyśli, a kiedy się to nie dzieje, wtedy czują rozczarowanie i narastającą frustrację. Zaczynają więc poszukiwać innych osób, które byłyby w stanie ich zrozumieć, pocieszyć czy zaspokoić niezaspokajane przez osobę w związku potrzeby.
Jeśli więc zastanawiasz się nad tym, jak odzyskać zaufanie, nie popełniaj po raz kolejny tego samego błędu. Rozmawiaj o tym, co leży ci na sercu i czego oczekujesz. Zachęcaj do dzielenia się własnymi przeżyciami, potrzebami i emocjami – zwłaszcza dotyczącymi tego, jak trudno jest mu przezwyciężyć brak zaufania. Wspierajcie się wzajemnie, troszczcie o swoją relację i niczego ważnego przed sobą nie ukrywajcie.
Jak odbudować zaufanie, jeżeli to nas skrzywdzono
- Opowiedz o swoich uczuciach i reakcji na to, co się stało. Wyraź swoje potrzeby i obawy, aby druga strona mogła zrozumieć, co czujesz.
- Określ precyzyjnie swoje granice i jakie zachowania nie będą przez ciebie tolerowane.
- Bądź otwarty/otwarta na rozmowę i słuchaj uważnie tego, co ma do powiedzenia druga strona. Staraj się zrozumieć jego/jej punkt widzenia. Daj szansę, na to, by druga strona mogła pokazać, że się stara. Działania to więcej niż słowa, dlatego obserwuj, czy on/ona faktycznie zmienia swoje zachowanie.
- Pracuj nad tym, by wybaczyć. Przebaczenie to proces, a i ważny krok w procesie odbudowywania zaufania.
- Skup się na budowaniu nowych, pozytywnych doświadczeń w relacji.
I najważniejsze – bądź gotowy/gotowana na to, że zaufanie nie pojawi się natychmiastowe. Powinno być stopniowo odbudowywane. Jeśli nie dokonasz tego samodzielnie, zwróć się o pomoc do psychologa lub psychoterapeuty.
